| چـــرا مــخــلــوق را گــویــنــد واصــل | سـلوک و سـیر او چـون گشت حـاصل |
| |جواب |
| وصـال حـق ز خـلقیت جـدایی اسـت | ز خـود بـیگانه گشـتـن آشـنایی اسـت |
| چـو مـمـکـن گـرد امـکـان بـرفـشـانـد | بــه جــز واجــب دگــر چــیـزی نـمــانـد |
| وجـود هر دو عالم چـون خـیال اسـت | کـه در وقــت بــقــا عــیـن زوال اســت |
| نه مخـلوق است آن کو گشت واصل | نـگــویـد ایـن ســخــن را مــرد کــامــل |
| عــدم کــی راه یـابــد انـدر ایـن بــاب | چــه نـســبــت خــاک را بــا رب اربــاب |
| عـدم چـبــود کـه بــا حـق واصـل آیـد | وز او ســیـر و ســلـوکـی حــاصـل آیـد |
| تـو معـدوم و عـدم پـیوسـتـه سـاکـن | بـه واجـب کـی رسـد مـعـدوم مـمـکـن |
| اگـر جــانـت شـود زیـن مـعـنـی آگـاه | بــگــویـی در زمـان اســتــغــفــرالــلــه |
| نـدارد هـیـچ جـوهـر بـی عـرض عـین | عـرض چـبــود کـه لـا یـبــقـی زمـانـیـن |
| حـکیمی کـاندر این فـن کرد تـصـنیف | بـه طـول و عرض و عمقش کرد تـعریف |
| هیولی چـیسـت جـز معـدوم مطـلـق | کـه مـی گـردد بــدو صــورت مـحــقــق |
| چو صورت بی هیولی در قدم نیست | هـیولـی نـیز بـی او جـز عـدم نـیسـت |
| شـده اجـسـام عـالـم زین دو معـدوم | که جـز معدوم از ایشان نیسـت معلوم |
| بــبـیـن مـاهـیـت را بـی کـم و بـیـش | نه معدوم و نه موجود است در خویش |
| نظـر کـن در حـقـیقـت سـوی امـکـان | کـه او بـی هسـتـی آمد عـین نقـصـان |
| وجـود اندر کمال خویش ساری است | تــعــیـن هــا امــور اعــتــبــاری اســت |
| امــور اعــتــبــاری نـیـســت مـوجــود | عـدد بـسـیار و یک چـیز اسـت مـعـدود |
| جهان را نیست هستـی جـز مجـازی | ســراســر کـار او لـهـو اســت و بــازی |