| چـه جـزو است آنکه او از کل فزون است | طـریـق جـسـتــن آن جـزو چـون اسـت |
| |جواب |
| وجــود آن جــزو دان کـز کـل فـزون اسـت | که موجـود است کل وین بـاژگون است |
| بــــود مـــوجـــود را کـــثــــرت بــــرونـــی | کـــه از وحـــدت نـــدارد جــــز درونـــی |
| وجــود کــل ز کــثـــرت گــشــت ظــاهــر | کــه او در وحــدت جـــزو اســت ســائر |
| نـــدارد کـــل وجـــودی در حـــقـــیــقـــت | که او چـون عـارضـی شـد بـر حـقیقـت |
| چـو کـل از روی ظـاهـر هـسـت بــسـیـار | بــود از جــزو خــود کـمـتــر بــه مـقــدار |
| نــه آخــر واجــب آمــد جــزو هــســتـــی | کـه هـســتــی کـرد او را زیـردســتــی |
| وجــــود کــــل کــــثــــیــــر واحــــد آیــــد | کــثــیـر از روی کــثــرت مــی نــمــایــد |
| عرض شد هستیی کان اجتماعی است | عرض سوی عدم بالذات ساعی است |
| بـه هـر جـزوی ز کـل کـان نـیـسـت گـردد | کــل انـدر دم ز امـکــان نـیـســت گـردد |
| جـهان کـل اسـت و در هر طـرفـت العـین | عــدم گــردد و لــا یــبــقــی زمــانــیــن |
| دگـــر بـــاره شـــود پـــیـــدا جـــهـــانـــی | بــه هـر لــحــظــه زمـیـن و آســمـانـی |
| بـه هر لـحـظـه جـوان و کـهنـه پـیر اسـت | بـه هر دم اندر او حـشـر و نشیر اسـت |
| در آن چــیـزی دو ســاعــت مــی نـپــایـد | در آن ســاعــت کـه مـی مـیـرد بــزایـد |
| ولـیـکـن طـامـت الـکـبـری نـه ایـن اسـت | کـه ایـن یوم عـمـل وان یوم دین اسـت |
| از آن تــا ایـن بــسـی فـرق اسـت زنـهـار | بــه نـادانـی مــکــن خــود را گــرفــتــار |
| نـظـر بــگـشــای در تــفـصـیـل و اجــمـال | نـگــر در ســاعــت و روز و مـه و ســال |