بــود مـحــبــوس طـفـل شـیـرخــواره | بـــــه نــــزد مـــــادر انــــدر گـــــاهــــواره |
چـو گشـت او بـالغ و مرد سـفـر شـد | اگـــر مــرد اســـت هــمــراه پـــدر شـــد |
عناصر مر تو را چون ام سفلی است | تــو فــرزنـد و پــدر آبــای عــلــوی اســت |
از آن گفتـه اسـت عیسـی گاه اسـرا | کــــه آهـــنـــگ پــــدر دارم بــــه بــــالـــا |
تــو هـم جــان پــدر سـوی پــدر شـو | بـــدر رفــتـــنــد هــمــراهــان بـــدر شــو |
اگـر خــواهـی کـه گـردی مـرغ پــرواز | جــهـان جــیـفــه پــیـش کــرکــس انــداز |
بــه دونـان ده مــر ایـن دنـیـای غــدار | کــه جـــز ســگ را نــشــایــد داد مــردار |
نسـب چـبـود تـناسـب را طـلـب کـن | بـــه حـــق رو آور و تـــرک نــســـب کــن |
بـه بـحـر نـیسـتـی هـر کـو فـرو شـد | «فــلــا انــســاب » نــقــد وقــت او شــد |
هر آن نسبـت که پـیدا شد ز شهوت | نــدارد حــاصــلــی جــز کــبــر و نــخــوت |
اگــر شــهــوت نــبــودی در مــیــانــه | نسـب ها جـملـه می گـشـتـی فـسـانه |
چــو شـهـوت در مـیـانـه کـارگـر شــد | یــکــی مــادر شــد آن دیـگــر پــدر شــد |
نمی گـویم کـه مـادر یا پـدر کـیسـت | کـه بـا ایـشـان بـه عـزت بـایـدت زیـسـت |
نــهــاده نــاقــصــی را نــام خـــواهــر | حــــســــودی را لـــقـــب کـــرده بــــرادر |
عــدوی خــویـش را فــرزنــد خــوانـی | ز خــود بــیـگـانـه خــویـشــاونـد خــوانـی |
مرا بـاری بـگو تـا خـال و عـم کیسـت | وز ایشان حاصلی جـز درد و غم چـیست |
رفـیـقـانـی کـه بــا تــو در طـریـق انـد | پــی هــزل ای بـــرادر هــم رفــیــق انــد |
بـه کـوی جـد اگـر یـک دم نـشـیـنـی | از ایـشـان مـن چـه گـویـم تـا چـه بـینـی |
همه افسـانه و افسـون و بـند اسـت | به جان خواجه که این ها ریشخند است |
بـه مـردی وارهان خـود را چـو مـردان | ولــیـکــن حــق کــس ضــایــع مــگــردان |
ز شـرع ار یک دقـیقـه مـانـد مـهـمـل | شــوی در هـر دو کــون از دیـن مـعــطــل |
حـــقــوق شـــرع را زنــهــار مــگــذار | ولــیـکــن خــویـشــتــن را هـم نــگــهـدار |
زر و زن نــیــســـت الــا مــایــه غـــم | بــه جــا بــگـذار چــون عــیـســی مـریـم |
حـنـیفـی شـو ز هـر قـیـد و مـذاهـب | درآ در دیــــر دیـــن مــــانــــنــــد راهــــب |
تـو را تـا در نـظـر اغـیـار و غـیر اسـت | اگـر در مـسـجــدی آن عـیـن دیـر اســت |
چـو بـرخـیزد ز پـیشـت کـسـوت غـیر | شــود بــهــر تــو مــســجــد صــورت دیـر |
نمی دانم بـه هر حـالی که هستـی | خــلـاف نـفـس کـافــر کـن کـه رســتــی |
بــت و زنــار و تــرســایـی و نـاقــوس | اشــارت شــد هـمــه بــا تــرک نـامــوس |
اگـر خـواهی کـه گـردی بـنـده خـاص | مــهــیــا شــو بـــرای صــدق و اخــلــاص |
بــرو خــود را ز راه خــویـش بــرگــیــر | بــه هـر لـحــظــه درآ ایـمـان ز ســر گـیـر |
بـه بـاطن نفس ما چـون هسـت کافر | مـشــو راضــی بــه دیـن اســلـام ظـاهـر |
ز نـو هـر لـحـظـه ایـمـان تــازه گـردان | مسـلـمان شـو مسـلمان شـو مسـلمان |
بــســا ایـمــان بــود کــز کــفــر زایــد | نـه کـفــر اســت آن کـز او ایـمـان فــزایـد |
ریـا و ســمــعــه و نــامــوس بــگــذار | بـــیــفـــکــن خـــرقـــه و بـــربـــنــد زنــار |
چــو پــیـر مـا شــو انـدر کـفــر فـردی | اگــــر مـــردی بــــده دل را بــــه مـــردی |
بــه تـرسـازاده ده دل را بــه یـک بــار | مـــجـــرد شـــود ز هــر اقـــرار و انـــکـــار |